Инкубатор компаниуддаа “Оюуны өмч”-ийн талаар сургалт зохион байгууллаа.

Оюунлаг монгол хүнийг хөгжүүлж, монгол брэндийг дэлхийд гаргах болсон өнөө үед оюуны өмчийн талаарх асуудал байнга хөндөгдөж яригдсаар байдаг билээ. Үүнтэй холбоотойгоор МТҮП-ийн “Инноваци технологийн төв”-ийн дарга Д.Батхуяг болон МУИС-ийн “Техник дамжуулах төв”-ийн мэргэжилтэн Д.Дамдинбаяр нар өнөөдөр буюу 3 сарын 24-нд МТҮП-ийн инкубаторын компаниудад зориулж “Оюуны өмч”-ийн талаар сургалтыг зохион байгууллаа.

Тус сургалт нь оюуны өмчийн төрөл, хууль тогтоомж, оюуны өмчийн эрх, оюуны өмчийг ашиглах /лицензийн эрх, роялти нөхцөл/, оюуны өмчийн менежемент зэрэг сэдвийн хүрээнд явагдсан бөгөөд оролцогчид сонирхсон асуултандаа хариулт авч, харилцан ярилцлаа.

Оюуны өмч /intellectual property/ нь дотроо үндсэн 2 салбартай. Аж үйлдвэрийн өмч /industrial property/ болон зохиогчийн эрх /copyright/ гэж нэрлэгддэг эдгээр салбарууд нь өөр өөрсдийн онцлогтой байдаг. Аж үйлдвэрийн өмчид шинэ бүтээл, ашигтай загвар, бүтээгдэхүүний загвар, барааны тэмдэг, газарзүйн заалтыг хамруулдаг бол зохиогчийн эрхийн салбар нь утга зохиол, урлагийн бүтээл, компьютерийн программын эрхийн хамгаалалтыг хамардаг.

Шинэ бүтээл /invention/, ашигтай загвар /utility model/, барааны тэмдэг/trademark/, газарзүйн заалт /geographical indication/, бүтээгдэхүүний загвар/industrial design/-ыг зохиогч нь өөрөө, эсвэл үйлдвэрлэгч, захиалагч зэрэг бусад хүмүүс болон пүүс компани өмчлөхийг хүсвэл заавал Оюуны өмчийн байгууллагад хүсэлт гаргах шаардлагатай байдаг. Тэгвэл зохиогчийн эрхээр хамгаалагддаг зүйлс болох ном товхимол зэрэг бичмэл бүтээл, гэрэл зураг, уран зураг, кино, дуу хөгжмийн бүтээл, уран баримал, компьютерийн программыг заавал аль нэг байгууллагад бүртгүүлэх шаардлагагүй бөгөөд тэдгээрийг бүтээсэн цаг мөчөөс эхлэн зохиогчид нь бүтээлээ өмчлөх эрх нь үүсдэг.

Дараагийн нэг ялгаа нь өмчлөлийн эрхийн үргэлжлэх хугацаа байдаг. Шинэ бүтээлийн патент 20 жил, бүтээгдэхүүний загварын патент 10 жил, ашигтай загварын гэрчилгээ 7 жил, барааны тэмдгийн гэрчилгээ 10 жил хүчинтэй байдаг. Харин зохиогчийн эрхийн хувьд хугацааны тухай ойлголт өөр байдаг.

Нэг үе оюуны өмчийг бүртгээд, баталгаажуулаад байх хандлага зонхилж байсан бол одоо гарсан бүтээлийг аль болох эргэлтэд оруулах тийш ханддаг болсон байна.
Тухайн улс оронд шинжлэх ухаан, урлаг, утга зохиолын бүтээлүүд өөрөөр хэлбэл тухайн бүтээл нь нийтийн хүртээл болмогцоо өмчлөгчийн эрхээ автоматаар үүсгэдэг. Харин шинэ бүтээл, ашигтай загвар, бүтээгдэхүүний тэмдэгтийн хувьд хуулиар тогтоосон журмын дагуу оюуны өмчийн газар бүртгүүлж баталгаажуулах ёстой.
Оюуны бүтээлийг үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхдээ хууль зүйн зохион байгуулалтын ажлыг байнга хийхэд анхаарах ёстой. Ингэснээр нөгөө яриад байдаг оюуны өмчийн зөрчил, хулгай гарахгүй юм.